Koronawirus - praktyczne porady

Eksperci dyskutują nad tym, czy czas określić obecną sytuację pandemią. Dla nas - "zwykłych obywateli" - nie ma to większego znaczenia. Liczy się fakt, że SARS-CoV2 ma potencjał pandemiczny i jest na drodze ku jego wykorzystaniu. To, czy za pół roku, może za rok osiągną consensus co do tego, że COVID-19 pochłonęło wystarczająco dużo ofiar aby uznać pandemię, czy nie - zależy w dużej mierze od naszej postawy już dziś. Póki co, nadal jesteśmy w stanie wyśledzić wszystkie kontakty osób chorych i w miarę skutecznie stosować podstawowe środki kontroli epidemiologicznej, czyli: WCZESNE WYKRYWANIE PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA oraz WCZESNA IZOLACJA OSÓB ZAKAŻONYCH ORAZ OSÓB Z ICH KONTAKTU. Poza rejonami epidemicznymi, głównie: Chinami, Koreą Południową, Iranem oraz Włochami, nie stwierdzono na razie transmisji wirusa w społeczeństwie niezwiązanej z udokumentowanym kontaktem z osobą powracającą z rejonów endemicznych. Niemniej sytuacja epidemiologiczna jest napięta i najwyższa pora, aby nauczyć się odpowiednio postępować i przygotować do ewentualnego szerzenia SARS-CoV2 w populacji.

Pojawiły się cenne materiały informacyjne na stronie GIS: https://gis.gov.pl/aktualnosci/przydatne-materialy-o-koronawirusie/

Najważniejsze zasady dotyczą obecnie osób powracających z rejonów endemicznych. 

Na dzień 28.02.2020 uznaje się za nie: Chiny, Hongkong, Koreę Południową Włochy, Iran, Japonię, Tajlandię, Wietnam, Singapur i Tajwan.

Jeśli wróciłeś z tych rejonów w ciągu minionych 14 dni lub miałeś/miałaś kontakt z kimś z podejrzeniem COVID-19 lub potwierdzonym zakażeniem SARS CoV2 gdziekolwiek na świecie:

Większość osób zakażonych może i powinno pozostać w domu. Około 80% ludzi przechodzi COVID-19 łagodnie. To niezwykle ważne, żeby nie "roznosić" ewentualnego zakażenia. Śmiertelność w grupach ryzyka jest wysoka - chcemy chronić w ten sposób osoby narażone na ciężki przebieg i zgon. W wytycznych jasno i jednoznacznie stwierdza się, żeby w razie potrzeby najpierw dzwonić do Sanepidu lub na oddziały zakaźne. Placówka przygotuje Ciebie do transportu i siebie do przyjęcia Cię na oddział albo wskaże jak postępować pozostając w domu. Jeżdżąc po szpitalach "w ciemno" możesz odbić się od drzwi zapełnionego oddziału, a przy okazji - przenieść zakażenie na innych pacjentów.

Wizyty w POZ wydłużą czas działania i także sprzyjają transmisji zakażenia na kolejnych pacjentów. Podobnie wygląda problem wyjść do apteki, do sklepów - jeśli podejrzewasz u siebie zakażenie - poproś kogoś o zrobienie zakupów i zostawienie ich pod drzwiami. Unikaj wszelkich bliskich kontaktów. Jeśli koniecznie musisz wyjść z domu - załóż maseczkę. Jeśli takiej nie masz - staraj się zawsze zakrywać usta przy kaszlu, kichaniu zgięciem łokcia. Nie korzystaj z transportu publicznego. Jeśli nie wiesz jak dostać się do szpitala - zadzwoń na pogotowie i powiedz, że wróciłeś z rejonu objętego epidemią lub miałeś/-aś kontakt z wirusem.

Często myj i dezynfekuj ręce!

KIEDY POWINNA ZOSTAĆ ZASTOSOWANA OBSERWACJA DOMOWA:
- Jeśli mieszkasz w zasięgu 60 min od szpitala.
- Jesteś w stanie samodzielnie o siebie zadbać albo jest przy Tobie opiekun, który Ci w tym pomoże.
- W Twoim domu nie ma osób narażonych na ciężki przebieg zakażenia: starszych >65 r. ż., w immunosupresji, ciężarnych, niemowląt, z chorobami przewlekłymi.
- Przechodzisz infekcję łagodnie, tzn.: masz gorączkę (nawet wysoką), kaszel, osłabienie, bóle mięśni, ból głowy, ból gardła, katar, możliwa biegunka.
- Nie masz objawów alarmujących.
UWAGA! Obecnie praktycznie wszyscy pacjenci gorączkujący, powracający z rejonów endemicznych są przyjmowani w placówkach medycznych w celu wykonania badań w kierunku SARS-CoV2. Jednak w razie rozwoju epidemii - sama gorączka nie powinna być powodem zgłaszania się do poradni, szpitala - chyba że występują inne kryteria, np. objawy alarmujące (patrz poniżej) lub dana osoba należy do grupy ryzyka. Podczas rozmowy telefonicznej mającej na celu ocenę Twojego stanu - w zależności od niego oraz ogólnej sytuacji epidemiologicznej - wskazana zostanie ewentualna potrzeba zgłoszenia się do placówki medycznej. Wizyty w placówkach medycznych tylko z powodu gorączki, która występuje u 97% chorych mogą 1) przeciążyć system 2) sprzyjać rozprzestrzenianiu zakażenia.

Zasady organizacji życia w warunkach izolacji domowej zostaną opisane w odrębnym poście.

KIEDY POTRZEBNA JEST POMOC MEDYCZNA:
Jeśli pojawią się objawy alarmujące natychmiast zadzwoń po pogotowie ratunkowe (poinformuj o potencjalnym kontakcie z SARS CoV2 - karetka i ratownicy muszą być odpowiednio przygotowane) lub udaj się bezpośrednio na oddział zakaźny. (Wskazany jednak kontakt telefoniczny przed zgłoszeniem, o ile to możliwe).
OBJAWY ALARMUJĄCE
- duszność, trudności w oddychaniu, wysiłek przy zaczerpnięciu powietrza (u dzieci widać jak pracują mięśnie szyi oraz między żebrami przy oddychaniu),
- liczba oddechów > 30/minutę dla osób >5 lat; 40/minutę w wieku 1-5 lat; 50/minutę w wieku 2-12 miesięcy oraz 60/min do 2.miesiąca życia;
- spadek wysycenia hemoglobiny tlenem < 93-95% (wiele smartfonów, smartwatchy, bandów itp. ma możliwość mierzenia saturacji)
- zaburzenia świadomości
- brak możliwości zapewnienia odpowiedniej podaży pokarmów i płynów drogą doustną
Jeśli nie jesteś pewien, czy Twoje objawy należą do łagodnych - zadzwoń na oddział zakaźny lub infolinię NFZ.

Kolejny wpis będzie zawierał informacje dotyczące postępowania dla ogółu społeczeństwa.

Już teraz zacznij ćwiczyć odpowiednią technikę mycia rąk - licząc do 10 w czasie namydlania i ponownie do 10 w czasie opłukiwania wodą.